آموزش حسابداری شعب
شعبه: واحد تجاری یا بازرگانی است که دور از اداره مرکزی قرار دارد و طبق دستورالعملهای صادره از سوی اداره مرکزی نسبت به انجام عملیات تجاری اقدام می نماید.
انواع شعب :
- مستقل (Decentralized System)
- غیر مستقل (Centralized System)
- شعب خارجی
همانطور که می دانید شعب کالاهای دریافتی از مراکز را بفروش می رسانند. برای ارسال کالا به شعب سه روش در نظر گرفته می شود:
- قیمت تمام شده
- قیمت تمام شده + درصدی از بهای تمام شده
- قیمت فروش
- دروش قیمت تمام شده
این روش زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که نتوان قیمت فروش را تعیین کرد و یا امکان نگهداری کالا برای مدت طولانی امکان پذیر نباشد. (کالا فاسد شدنی باشد بعنوان مثال صنایع غذایی) . در روش قیمت تمام شده، مانده حساب موجودی کالای شعبه به منزله خلاصه سود و زیان میباشد.
مراحل بستن حسابها در روش قیمت تمام شده:
- موجودی کالای شعبه بسته می شود با حساب خلاصه سود و زیان شعبه
- خلاصه سود و زیان شعبه بسته می شود با حساب سود و زیان ویژه شعبه
- سود و زیان ویژه شعبه بسته می شود با حساب خلاصه سود و زیان مرکز
نکته : هزینه کالای ارسالی با خلاصه سود و زیان مرکز بسته می شود.
- روش قیمت تمام شده + چند درصد سود
این روش زمانی استفاده میشود که امکان پیش بینی قیمت فروش وجود ندارد. به همین دلیل سود ناویژه بصورت تقریبی محاسبه شده و در حسابی به نام تعدیل کالای شعبه (ذخیره سود تحصیل نشده ) منظور میگردد.
شایان ذکر است که مانده حساب تعدیل کالای شعبه نشان دهنده سود یا زیان ناویژه شعبه میباشد و در پایان دوره مالی به حساب سود و زیان شعبه منتقل میگردد..
برای بستن حسابها در این روش ابتدا موجودی کالای شعبه را ماندهگیری میکنیم، که مانده این حساب نشان دهنده سود یا زیان ظاهری شعبه میباشد. مانده بدهکار حساب موجودی کالای شعبه معرف زیان ظاهری و مانده بستانکار آن معرف سود ظاهری میباشد.
مراحل بستن حسابها در روش قیمت تمام شده + چند درصد سود:
- موجودی کالای شعبه بسته می شود با حساب تعدیل کالای شعبه
- تعدیل کالای شعبه بسته می شود با حساب خلاصه سود و زیان شعبه
- خلاصه سود و زیان شعبه بسته می شود با حساب خلاصه سود و زیان
در این روش ما با قیمت سیاهه یا فروش روبرو هستیم. پس برای متمایز کردن قیمت تمام شده از سود اضافه شده به آن از روش زیر استفاده می کنیم:
سود ناویژه 20000 = 20% × 100000
سیاهه (فاکتور) 120000 = 20000 + 100000
حال اگر بخواهیم از قیمت سیاهه به قیمت تمام شده برسیم باید بصورت صورت زیر عمل کنیم:
100000 = ] 120 ÷ 100 [ × 120000
در این روش مانده موجودی کالای شعبه معرف سود یا زیان ظاهری شعبه است که به حساب تعدیل بسته میشود. به دلیل سود ناویژه در این روش ثبتی که هنگام کالای ارسالی زده می شود نیز با روش قیمت تمام شده تفاوت دارد تا سود مورد نظر شناسایی شود.
موجودی کالای شعبه به قیمت سیاهه یا فروش
کالای ارسالی به شعبه به قیمت تمام شده
تعدیل کالای شعبه سود ناویژه
- روش قیمت فروش
این روش زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که مرکز بتواند نرخ فروش را تعیین کرده و آنرا تقریبا ثابت نگهدارد پس زمانی که کالا در بازار انحصاری باشد کاربرد دارد.
در این روش مانده حساب کالای ارسالی به شعبه نشان دهنده فروش خالص شعبه می باشد. در این روش سود و زیان تفکیکی نداریم بلکه سود و زیان کل داریم و تنها یک حساب سود و زیان وجود دارد که همان حساب سود و زیان مرکز می باشد. برای ثبت موجودی کالای اول و پایان دوره در این روش بصورت زیر عمل میکنیم:
- به قیمت تمام شده ثبت شود که با سود و زیان کل اصلاح می شود.
- به قیمت فروش ثبت می شود که مانند ارسال و برگشت کالا ثبت می خورد.
موجودی اول دوره به قیمت فروش :
موجودی کالای شعبه xx
کالای ارسالی به شعبه xx
در پایان دوره :
کالای ارسالی به شعبه xx
موجودی کالای شعبه xx
بستن حسابها در روش قیمت فروش:
ابتدا موجودی کالای شعبه را مانده گیری کرده، که مانده آن نشان دهنده سود و زیان ظاهری شعبه بوده و با حساب کالای ارسالی به شعبه بسته میشود.
- موجودی کالای شعبه بسته می شود با حساب کالای ارسالی به شعبه
- کالای ارسالی به شعبه بسته می شود با حساب خلاصه سود و زیان مرکز