اظهارنامه مالیاتی

اظهارنامه مالیاتی چیست ؟

اظهارنامه مالیاتی چه به صورت خود اظهاری باشد و چه خود سازمان امور مالیاتی در اختیار مودیان قرار دهد (گویا تا سال ۱۴۰۳ هجری شمسی اتفاق افتد)، کارنامه مالی است که همه ساله، اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات، به منظور محاسبه مالیات خود،  به سازمان مالیاتی تقدیم می کنند و اکنون، با خود اظهاری الکترونیکی، فرآیند ها تحت سامانه متمرکز انجام می شود.

اظهارنامه مالیاتی را چگونه باید تنظیم کرد ؟

تا پیش از سال ۱۳۹۱، مودیان مالیاتی می بایست اظهارنامه های کاغذی را از مراجع مربوطه خریداری و نسیت به تکمیل و ارسال آن اقدام می نمودند.  این کار، زمان گیر و هزینه بر بود. به منظور تکریم مودیان و تسهیل و تسریع فرآیند ارسال و دریافت  و تحلیل  اطلاعات مودیان مالیاتی، اظهارنامه الکترونیکی از سال ۱۳۹۱، در دستور کار قرار گرفت و شما می توانید با مراجعه به سایت سازمان امور مالیاتی، نسبت به تکمیل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی اینترنتی اقدام کنید و کد رهگیری  دریافت کنید. اکنون برای اظهارنامه ارزش افزوده و دریافت پلمپ دفاتر  نیز، فرآیند ها در سامانه های مربوطه در بستر فضای مجازی انجام می شود.

منظور از سال مالیاتی چیست؟

در تکمیل اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی، می بایست، دو چیز را بدانید. یکی شناسه ملی شرکت که بایستی از سایت سازمان ثبت اسناد و املاک قوه قضاییه گرفته شود و دیگری، سال مالیاتی را بدانید. سال مالیاتی، یک سال  شمسی است که از ۱ فروردین آغاز و تا ۲۹ اسفند ادامه می یابد. اگر شخص حقوقی هستید که سال مالی آن به موجب اساس نامه با سال مالیاتی تطبیق نمی کند، درآمد سال مالی آن ها به جای سال مالیاتی،  مبنای محاسبه ممیزان اداره دارایی قرار خواهد گرفت و مشکلی نیست.

مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی چه وقت است ؟

مهلت تسلیم اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی اشخاص حقوقی، حداکثر تا ۳۱ تیر ماه هر سال است. اما اگر در اساس نامه شرکت یا موسسه ای، سال مالیاتی با سال مالیاتی رسمی تطبیق ندارد، ملاک تعیین میزان مالیات، سال مالی آن شرکت خواهد بود.

اگر مودیان مالیاتی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی یک سال مالیاتی خودداری کنند چه می شود؟

اگر از تسلیم اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی به هر دلیلی خودداری شود، ضمن از دست دادن کلیه معافیت ها و بخشودگی های مالیاتی مصرح در قانون مالیاتی کشور، محاسبه مالیات اشخاص حقوقی، به صورت علی الراس خواهد بود. اما اگر شما شیوه خود اظهاری را در پیش بگیرید، ممیزان اداره دارایی، نسبت به تعیین میزان مالیات اقدام می کنند. خود اظهاری به جای علی الرس، بهترین روش است و روش متداول در کشورهای پیشرفته مثل سوئد و آلمان است.

خود اظهاری الکترونیکی یعنی این که اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات، اعلام می کنند که در سال مالیاتی مزبور، چه میزان سود و زیان کرده و میزان مالیاتی که باید پرداخت کنند و تا کنون پرداخت کرده اند چقدر است. شاید شما پیمانکار فلان دستگاه دولتی باشید و به ازای پرداخت مبلغ ریالی صورت وضعیت های تایید شده، کسورات قانونی از شما کسر شده شامل بیمه و مالیات.

بنابراین در طول سال، بخشی از دریافتی های شما از کارفرمایان، مشمول مالیات شده و این مالیات به حساب دارایی استان، پرداخت شده است. لذا این مبالغ، باید در اظهارنامه مالیاتی شما قید شود و اسناد مثتبه نیز ضمیمه شود تا پس از بررسی ممیزان مالیاتی، مالیات های پرداخت شده کارفرما از  حساب شما کسر شود.

اگر مالیات شما به صورت علی الراس محاسبه شود، ممیزان مالیاتی،میزان مالیات شما را محاسبه و به تایید سر ممیز و سرممیز کل رسانده و به شما ابلاغ می شود. بنابراین، ملاک، نظر کارشناسان سازمان مالیاتی است که بر اساس گروه فعالیت کسب و کار شما از طلافروشی تا جوراب فروشی، متفاوت خواهد بود. اعتراض به نظر ممیزان در این روش سخت تر از روش خود اظهاری است که مبتی بر مستندات و مدارک شفاف است.

مصداق های علی الراس چیست؟

هنگامی که صحت مندرجان اظهارنامه توسط کارشناسان سازمان امور مالیاتی کشور رد شود، یا با عبارت دیگر،  پس از ارائه اظهارنامه مالیاتی به اداره مالیات،  عدم صحت اطلاعات آن به هر دلیلی احراز شود یا چنین تشخیص داده شود، مالیات آن شخص حقیقی یا حقوقی به صورت خود جوش محاسبه خواهد شد. دلایل علی الراس به صورت خلاصه به این شرح خواهد بود:

• حساب سود و زیان و تراز نامه، مخدوش و استاندارد نباشد.
• مدارک و گزارشات مورد نظر باتوجه به درخواست ممیز ارائه نشده باشد.
• اگر مستندات و ادله داده شده ازنظر اداره مالیاتی غیرقابل رسیدگی تشخیص داده شود یا دفاتر پلمپ مورد قبول باشد اما هزینه های دفاتر مورد قبول قرار نگیرد.
• اگر در محاسبه سود و زیان اشتباه شده باشد با ارائه مدارک لازم به مدت یک ماه از تاریخ انقضای تسلیم اظهارنامه تا رفع اشتباهات زمان داده می شود.
• مستنداتی دال بر پرداخت مالیات های مکسوره کارفرما که به حساب دارایی واریز شده است ارائه کنید.

چه اشخاصی، موظف به تنظیم اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی هستند؟

اشخاص حقیقی و حقوقی زیر، موظف به ارائه اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی هستند:

• کلیه شخصیت های حقیقی که در ایران مشغول به فعالیت بوده و معاف از مالیات نیستند.
• کلیه شخصیت های حقوقی که در ایران مشغول به فعالیت بوده و معاف از مالیات نیستند (مثل ناشران).
• کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی که در خارج از کشور مشغول به کار هستند.
• کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که خارج از کشور اقامت دارند اما درآمد آن ها از داخل ایران است.
• کلیه اتباع غیر ایرانی (اعم از حقیقی یا حقوقی) که در ایران، درآمد دارند، مشمول مالیات هستند.

چه اشخاصی ملزم به تسلیم اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی نیستند؟

• شهرداری ها و سازمان های زیر مجموعه در ۳۱ استان کشور
• کلیه سازمان ها و نهادهایی که از بودجه عمومی دولت استفاده می کنند.
• کلیه موسسات و وزارت خانه ها
• کارگران، صیادان، عشایر، شرکت های تعاونی دانش آموزی و دانشجویان.

تاریخ تحویل اظهارنامه مالیاتی چه زمانی است؟

تاریخ تحویل اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی، حداکثر ۴ ماه پس از اتمام سال مالیاتی است. اگر سال مالیاتی آن ها طبق اساس نامه با سال مالیاتی رسمی تفاوت داشته باشد، ملاک، سال مالیاتی اساسنامه است.

اگر شخص حقیقی یا شخص حقوقی، فعالیتی نداشته باشد باید اظهارنامه بدهد؟

بله. کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی مشمول مالیات، می بایست پس از ثبت  شرکت / موسسه / تعاونی /فروشگاه/کارگاه، نسبت به ارائه اظهارنامه مالیاتی اقدام کنند. حتی اگر در سال مالیاتی مربوطه، کارکرد آن ها صفر باشد. دفاترکل و روزنامه آن ها می بایست سفید تحویل شود.  اگر شما اظهارنامه سفید تحویل دهید اما شرکت دارای کارکرد و سود باشد و دردفاتر، این موضوع به صورت صوری نشان داده شود، شامل قانون علی الرس خواهید شد.

چه مدارکی برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی مورد نیاز است؟

• هر گونه مجوزی که از مراجع ذی صلاح برای شما صادر شده است.
• مدارک شرکت از جمله اساسنامه و شرکت نامه و آخرین تغییرات اساسنامه و موضوع فعالیت شرکت
• اجاره نامه یا گواهی سند محل قانونی شرکت.
• رونوشت کارت ملی و شناسنامه اعضای هیات مدیره و صاحبان امضا اسناد تعهد آور
• گواهی ترازنامه اشخاص حقیقی یا حقیقی
• صورت سود و زبان کلیه اشخاصی که طبق قانون، مکلف به تنظیم اظهارنامه عملکرد هستند
• مبلغ درآمد و فروش داخل یا خارج از کشور.
• گواهی های گردش حساب ممهور به مهر شعبه شرکت /موسسه.
• صورت بهای تمام شده کالاها یا خدماتی که ساخته شده و به فروش رفته است.
• کلیه قراردادهای شرکت/موسسه با اشخاص حقیقی یا حقوقی خصوصی یا دولتی.
• مانده سود و زیان دوره قبل و گردش حساب تعدیلات سنواتی
• شماره ثبت دفاتر قانونی و کد رهگیری.
• سند مالیات های پرداخت شده که به تایید سازمان امور مالیاتی کشور برای کسر مالیات رسیده باشد
• کارت بازرگانی (در صورت وجود)
• کد کاربری، رمز عبور، کد رهگیری پیش ثبت نام برای ارسال اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی
• گواهی حساب های سال های قبل مودی مالیاتی برای بررسی ممیز اداره مالیات.
• هر سندی که به تشخیص اداره دارایی نیاز باشد باید تهیه شود. مثل پرداختی های بیمه.

چند نوع اظهارنامه برای اعلام درآمد داریم؟

اظهارنامه های شش گانه مالیات بر درآمد به شرح زیر است:

• اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی موضوع ماده صد و ده قانون مالیات های مستقیم
• اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی گروه اول ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم
• اظهارنامه مالیات بردرآمد اشخاص حقیقی گروه دوم ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم
• اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه سوم ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم
• اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک ویژه اشخاص حقیقی که درآمد املاک دارند مستند بر ماده ۵۷ و ۸۰
• اظهارنامه مالیاتی انحلال شرکت طبق مانده ۱۱۴ و ۱۱۶ قانون مالیات های مستقیم.

مراحل تهیه و ارسال اظهارنامه الکترونیکی چیست؟

شما بایستی وارد این سایت شده و پس از ارسال مدارک و ثیت اطلاعات هویتی و تشکیل  پرونده و در اختیار داشتن شناسه ملی و کد اقتصادی، به عنوان مودی مالیاتی شناخته شده و بعد از طی شدن تشریفات قانونی، کد کاربری و رمز عبور برای اعلام اظهارنامه الکترونیکی  مالیاتی برایتان به صورت محرمانه از طریق پست ، ارسال می شود. برای انجام تکالیف مالیاتی، داشتن کد کاربری و رمز عبور، الزامی است.

جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی چقدر  است؟

اگر مودیان مالیاتی، اظهارنامه مالیاتی را در موعد مقرر که قانون تعیین کرده است، ارسال نکنند، مشمول جریمه و تبعات قانونی خواهند بود. طبق ماده صد و نود و دو قانون مالیات های مستقیم، جریمه عدم ارائه اظهارنامه برای اشخاص حقیقی و حقوقی، معادل ۳۰ درصد مالیات متعلقه بود و قابل بخشودگی نیز نیست. هم چنین طبق بند ت از  ماده  صد و سی و دو قانون مالیات های مستقیم، شرط برخوردار از هر نوع معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی که در مناطق آزاد تجاری و سایر مناطق ویژه اقتصادی مشغول به فعالیت هستند، تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر است.

فواید ارسال اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی چیست؟

شفافیت کسب و کار و تسهیل و تسریع روند رسیدگی به صورت های مالی مودیان مالیاتی و عمل به تکالیف قانونی، پرداخت مالیات که ابزار مدیریت کشور است، از جمله فواید ارسال به موقع و صحیح اظهارنامه الکترونیکی است. ارسال اظهارنامه مالیاتی، مزایای خوبی به مودیان دارد که به شرح  زیر خواهد بود:

اگر ۳ سال متوالی، اظهارنامه مالیاتی شرکتی مورد قبول ممیزان اداره مالیاتی قرار بگیرد و اعتراضی به برگه  تشخیص مالیاتی نداشته و مالیات را در زمان مقرر پرداخت کنند، مشمول ۵ درصد جایزه خوش حسابی نسبت به مالیات های پرداخت شده بوده و از مالیات مشمول سال های بعد آن ها کسر می شود.

هر گونه بخشودگی یا معافیت مالیاتی که در قانون تصویب شود، شامل مودیان می شوند که اظهارنامه صحیح را در زمان مقرر تسلیم کنند.

چه زمانی اظهارنامه های الکترونیکی مالیاتی بررسی  می شود؟

اظهارنامه های الکترونیکی مالیاتی تا ۱۲ ماه پس از تسلیم آن به اداره دارایی، مشمول رسیدگی بوده و طبق ماده یک صد و پنجاه و ششم قانون مالیات های مستقیم، ادارات دارایی مکلف هستند در این بازه زمانی، نسبت به بررسی اظهارنامه منطبق به مدارک و مستندات اعتباردهی شده مودیان، اقدام کرده و برگه تشخیص صادر کنند. برای ابلاغ برگه تشخیص به مودیان، ۳ ماه فرصت قانونی وجود دارد. مودیان نیز می توانند در مهلت مقرر قانونی، نسبت به برگه تشخیص، اعتراض کنند تا در کمیسیون، بررسی شود.

آیا پس از تسلیم اظهارنامه مالیاتی به اداره دارایی، امکان اصلاح آن نیز وجود دارد؟

بله. شما می توانید تا ۳۰ روز پس از تسلیم اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی کشور، نسبت به اصلاح مندرجات اقدام کنید. طبق ماده دویست و بیست و شش قانون مالیات های مستقیم،  می توانید در این بازه زمانی، نسبت به رفع نقص اقدام کنید.

اظهارنامه مالیاتی چیست ؟

امور مالی و مالیاتی یکی از اجزای مهم و حساس در شرکت ها و بنگاههای اقتصادی بوده و نیازمند توجه و دقت نظر فراوان است . انجام امور مربوط به پرداخت مالیات ها و تنظیم اسناد مربوط به انها و اجرای کلیه مصوبات قانونی در این خصوص باید به افراد خبره و متبحر سپرده شود .

گاهی عدم اجرای حتی یک بند از این مقررات می تواند شرکت را مشمول جریمه های سنگین و مشکلات قانونی فراوانی نماید . قبل از پرداخت مالیات باید یکسری از مقدمات قانونی آن به درستی انجام شود تا اسناد مالیاتی مورد قبول بازرسین قرار بگیرد .