بدون شک قوانین و مقررات حوزه صورتحساب از جمله مهمترین مقررات و تکالیف در حوزه مالیات های مستقیم و ارزش افزوده می باشند. آیین نامه تحریر دفاتر موضوع ماده 95 قانون مالیات های مستقیم و همچنین ماده 19 قانون مالیات بر ارزش افزوده، صدور صورتحساب را از جمله مهترین تکالیف مودی بیان می کنند. در این مطلب قصد داریم نکات کاربردی که درخصوص این تکلیف مهم بر عهده مودی می باشد را شرح دهیم.
( محتوای مطالب ) حتما تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید زمان تقریبی مطالعه 7 دقیقه .
قوانین حوزه صدور صورتحساب رسمی
تعریف صورتحساب رسمی
در آیین نامه تحریر دفاتر صورتحساب بدین شکل تعریف شده است که فرمی است که در موارد فروش کالا یا ارائه خدمات بصورت دستی یا شماره سریال چاپی و یا ماشینی با شماره سریال ماشینی و یا توسط سامانه صندوق فروش صادر می گردد. از تعریف فوق همچنین استنباط می شود که صورتحساب فقط منحصر به فروش کالا نبوده و در موارد ارائه خدمات نیز صورتحساب صادر می گردد.
معافیت از صدور صورتحساب رسمی
تنها در شرایط زیر مودی الزامی به صدور صورتحساب ندارد:
طبق تبصره 2 ماده 8 آیین نامه تحریر دفاتر، در صورتی که صاحبان مشاغل گروه سوم این آییننامه، مشمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده نباشند، برای معاملات خود تا سقف 5% حد نصاب معاملات کوچک موضوع تبصره 3 قانون برگزاری مناقصات، الزامی به صدور صورتحساب رسمی نخواهند داشت. حد نصاب معاملات کوچک در سال 98 مبلغ 328 میلیون ریال تعیین شده است؛ که 5 درصد آن مبلغ 16،400،000 ریال می باشد.
بدیهی است که طبق ماده 19 قانون مالیات بر ارزش افزوده، مودیان مشمول این قانون مکلف به صدور صورتحساب و درج مبلغ و مقدار مالیات و عوارض هستند.
بنابراین تنها صاحبان مشاغل گروه سوم موضوع آیین نامه تحریر دفاتر که مودی نظام ارزش افزوده نیز نیستند، تا سقف مبلغ 16،400،000 ریال فروش و یا ارائه خدمات ملزم به ارائه صورتحساب رسمی نیستند. خاطر نشان می سازد در صورتی که خریدار تقاضای صورتحساب نماید حتی تحت شرایط مذکور مودی ملزم به ارائه صورتحساب رسمی است.
انواع صورتحساب رسمی
1. صورتحساب نوع اول
این نوع صورتحساب باید شامل حداقل موارد زیر باشد.
· شماره سریال
· تاریخ
· اطلاعات هویتی شامل نام، نام خانوادگی یا نام شخص حقوقی، شماره اقتصادی، نشانی کامل و کدپستی فروشنده و خریدار
· مشخصات کالا یا خدمات ارائه شده، مقدار و مبلغ
· مبلغ مالیات و عوارض ارزش افزوده
نکته: در صورتی که فروشنده یا خریدار هنوز کد اقتصادی خود را دریافت ننموده اند درج شناسه ملی اجباری می باشد.
نکته: تنها در صورتی که فروشنده مودی نظام ارزش افزوده است و گواهی ارزش افزوده دریافت نموده مجاز به درج مالیات و عوارض و اخذ از خریدار می باشد.
نکته: طبق تبصره ماده 19 قانون مالیات بر ارزش افزوده، کالاهای مشمول مالیات که بدون رعایت مقررات وضوابط این قانون عرضه گردد، علاوه بر جرائم متعلق وسایر مقررات مربوط موضوع این قانون، کالای قاچاق محسوب و مشمول قوانین و مقررات مربوط می شود.
2. صورتحساب نوع دوم
این صورتحساب صرفا در موارد استفاده از سامانه صندوق فروش صادر می شود که حداقل شامل موارد زیر است.
· شماره سریال
· تاریخ
· اطلاعات هویتی شامل نام، نام خانوادگی یا نام شخص حقوقی، شماره اقتصادی، نشانی کامل و کدپستی فروشنده
· مشخصات کالا یا خدمات ارائه شده، مقدار و مبلغ
· مبلغ مالیات و عوارض ارزش افزوده
نکته: مهمترین تفاوت های صورتحساب نوع اول و دوم عبارتند از نخست، صورتحساب نوع دوم صرفا در موارد استفاده از صندوق مکانیزه فروش صادر می گردد و دوم، در صورتحساب نوع دوم الزامی به درج اطلاعات هویتی خریدار نیست حتی اگر خریدار شخص حقوقی باشد.
نکته: مودیان مشمول استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش طی بخشنامه شماره 503/93/200 مورخ 27/02/93 اعلام شده اند.
3. صورتحساب نوع سوم (صورتحساب الکترونیکی)
این نوع صورتحساب که به مراتب کمتر شناخته شده است باید شامل حداقل اطلاعات صورتحساب نوع اول باشد. این صورتحساب از طریق سامانه ثبت برخط معاملات یا سامانه ثامن به نشانی اینترنتی www.oil169.ir صادر و به تایید خریدار رسیده و کد رهگیری سازمان امور مالیاتی را دریافت می کند. الزامات صدور صورتحساب نوع سوم طی بخشنامه 41/96/200 مورخ 20/3/1396 ابلاغ شده است.
موارد خاص در صدور صورتحساب
1. نحوه اعمال مالیات و عوارض ارزش افزوده در صورتحساب رسمی
همانطور که پیش تر عرض کردیم، یکی از فاکتورهای اصلی صورتحساب رسمی درج مبلغ مالیات و عوارض ارزش افزوده است. نرخ مالیات و عوارض ارزش افزوده در سال 98 همچنان 6 درصد مالیات و 3 درصد عوارض جمعا 9 درصد (به استثنای کالاهای خاص) روی کل مبلغ صورتحساب است. یکی از اشتباهات رایج در این خصوص کسر تخفیف فروش پس از مالیات و عوارض است. مالیات و عوارض باید به ماخذ مبلغ فروش پس از کسر تخفیف باشد. پس مراقب باشید این اشتباه را مرتکب نشوید.
2. شماره سریال صورتحساب رسمی
به جهت اعمال کنترل های داخلی مناسب صورتحساب رسمی شما باید دارای شماره سریال با تسلسل باشند. بدین صورت که اگر حتی در صدور یک صورتحساب اشتباه تایپی، دستی یا ماشینی بوجود آمد آن صورتحساب نباید امحا شود. بلکه صورتحساب باطل شده و صورتحساب شماره بعد بطور صحیح صادر می گردد. صورتحساب های ابطال شده برای اهداف کنترلی در اسناد و بایگانی نگهداری می شوند.
3. الزامات شکلی صدور صورتحساب
· صورتحساب رسمی می تواند با استفاده از نرم افزار یا بصورت فرم آماده و بصورت دستی صادر گردد.
· حتما در پایین صورتحساب طریقه خرید را اعم از نقدی، غیرنقدی، اقساطی و … و همچنین نحوه تسویه حساب با مشتری را ذکر کنید.
· اگر توضیحات بیشتری نیاز است در قسمت توضیحات بنویسید.
· در قسمت مهر و امضای فروشنده، مهر و امضای معتبر شرکت درج شود.
· مبلغ کل صورتحساب را به عدد و حروف ذکر کنید.
· بهتر است از هر صورتحساب سه نسخه داشته باشید. یک نسخه جهت ارائه به مشتری نسخه دوم جهت بایگانی اسناد و مدارک شرکت و نسخه سوم جهت ارائه به اداره امور مالیاتی در رسیدگی مالیاتی.
منظور از صورتحساب غیررسمی چیست؟
اگر به عنوان حسابدار در حال فعالیت هستید حتما تاکنون این نام را شنیده اید. صورتحساب غیررسمی!!!
منظور از این نوع صورتحساب چیست؟ درباره این نوع صورتحساب چه نوع الزاماتی در قانون پیش بینی شده است؟ آیا قوانین و مقررات خاصی دارد؟
در ادبیات عامیانه رایج حسابداری، زمانی که شرکت ها قصد فرار مالیاتی و کتمان درآمد دارند از اصطلاح صورتحساب غیررسمی! که هیچ کجای قوانین و مقررات نیست، استفاده می کنند. منظور این است که این صورتحساب در دفاتر قانونی ثبت نشده و در سامانه فهرست معاملات فصلی نیز اعلام نمی شود. با توجه به اینکه کتمان درآمد جرم مالیاتی است، لطفا از پذیرش و صدور چنین صورتحسابی جدا خودداری کنید.
