مالیات

مالیات چیست ؟

دولت‌ها برای ایفای نقش خود در اقتصاد، نیازمند برخورداری از منابع درآمدی هستند. مالیات‌ها مهم‌ترین منبع درآمد دولت‌ها هستند. تعامل مردم و دولت از طریق مالیات، یکی از شاخصه‌های دموکراسی محسوب می‌شود. مالیات‌، قیمت یا بهای خدمات دولت است که مردم می‌پردازند. اتکای بعضی از دولت‌ها به درآمدهای سهل‌الوصول نظیر درآمدهای نفتی، عوارض گمرکی به ارتباط دولت و مردم در بعضی از امور خدشه وارد کرده است؛ به‌نحوی‌که دولت‌ها می‌توانند بدون توجه به تقاضای مردم روزبه‌روز بزرگ‌تر و ناکارآمدتر شوند. بدیهی است که در این شرایط مالیات کارکرد مناسب خود را از دست می‌دهد و خود را با پیکره‌ی بیمار اقتصاد هماهنگ می‌کند که با اصلاحات ساختاری در عرصه‌های اقتصادی و سیاسی می‌توان کارکرد مالیات در جامعه را اصلاح کرد.

مالیات هزینه‌ای اجباری است که توسط یک نهاد دولتی (در سطح محلی، منطقه‌ای یا ملی) به‌منظور تأمین هزینه‌های مالی فعالیت‌های دولت، تعیین و دریافت می‌شود. در علم اقتصاد، مالیات به هر نهاد یا شخصی که بارِ مالیاتی پرداخت می‌کند، از کسب‌وکارهای مشمول پرداخت مالیات گرفته تا مصرف‌کنندگان نهایی محصولات یک کسب‌وکار، تعلق می‌گیرد. همان‌طور که گفته شد، هدف دولت‌ها از دریافت مالیات، تأمین سرمایه‌ی لازم جهت تحقق پروژه‌ها و خدمات عمومی است. پرداخت مالیاتِ تعیین‌شده، یک وظیفه‌ی اجباری محسوب می‌شود و چنانچه نهاد یا شخصِ مشمول به‌عمد از پرداخت بدهی‌های مالیاتی خود شانه خالی کند، از سوی مراجع قانونی مجازات خواهد شد. جمع‌آوری مالیات نیز توسط مراکزِ تحت نظارت دولت صورت می‌گیرد.

انواع مالیات در ایران

انواع مالیات در ایران به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

الف) مالیات های مستقیم

ب) مالیات های غیرمستقیم

در تعریف این دو دسته از مالیات‌ها اختلافاتی وجود دارد با این وجود شایع‌ترین تعریف این است که درصورتی که مؤدی مالیاتی و پرداخت‌کننده مالیات یک نفر باشند آن مالیات مستقیم محسوب می‌‌شود وگرنه مالیات غیرمستقیم خواهد بود (به شخصی که مسئول پرداخت مالیات است، مؤدی مالیاتی گفته می‌‌شود)

مالیات بر ارزش افزوده چیست و چند نوع مالیات بر ارزش افزوده در قانون مقرر شده است ؟

تعریف ارزش افزوده به بیان ساده ، در واقع ارزش افزوده اختلاف بین ارزش کالاها و خدمات فروخته شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری شده است.  به بیان ساده مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که خریدار هنگام خرید کالا و خدمات به فروشنده می پردازد و فروشنده نیز باید در دوره های زمانی مشخص آن را به دولت و سارمان امور مالیاتی پرداخت نماید .

در قانون سه نوع مالیات بر ارزش افزوده مقرر گردیده است:

• مالیات بر ارزش افزوده از نوع مصرفی
• مالیات بر ارزش افزوده از نوع درآمدی
• مالیات بر ارزش افزوده از نوع تولیدی