هزینه های قابل قبول مالیاتی ماده 147 و 148 قانون مالیاتهای مستقیم
( محتوای مطالب ) حتما تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید زمان تقریبی مطالعه 7 دقیقه .
- 1 ماده 147 و 148 قانون مالیاتهای مستقیم
- 2 هزینه های قابل قبول مالیاتی چیست؟
- 3 ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
- 4 ماده 148 قانون مالياتهای مستقیم
- 4.1 طبقه بندی هزینه های قابل قبول مالیاتی ماده ۱۴۸
- 4.2 بند ۲ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم: هزینههای استخدامی متناسب با خدمت کارکنان بر اساس مقررات استخدامی موسسه به شرح زیر:
- 4.3 بند ۸ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
- 4.4 نکات بند ۸ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
- 4.5 ماده 147 قانون مالیات های مستقیم
- 4.6 دستورالعمل و بخشنامه ماده 147 قانون مالیاتهای مستقیم
- 4.7 ابلاغ آیین نامه اجرایی بند (ج) ماده ۶۳ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
- 4.8 هزینههای قابل قبول مالیاتی: بررسی ماده ۱۴۷ و ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم
- 4.9 چکیده:
- 4.10 مقدمه:
- 4.11 تعریف هزینه قابل قبول:
- 4.12 هزینههای قابل قبول مالیاتی چیست؟
- 4.13 شرایط هزینه قابل قبول مالیاتی:
- 4.14 طبقه بندی هزینههای قابل قبول مالیاتی بر اساس ماده ۱۴۸
ماده 147 و 148 قانون مالیاتهای مستقیم
هزینه های قابل قبول مالیاتی چیست؟
هزینه های قابل قبول مالیاتی، هزینههای قانونی مشخصی است که طی یکسال مالیاتی، در جهت تحصیل درآمد توسط مودی پرداخت شود یا تخصیص یابد. برای اینکه هزینهای برای کسر از جمع درآمد سالانه، مورد قبول قرار گیرد، حداقل چند شرط لازم است.
اول اینکه هزینه انجام شده باید در زمره هزینههایی باشد که در قانون مالیات های مستقیم، به عنوان هزینه قابل قبول شناسایی شده باشد. دوم اینکه هزینه انجام شده، مربوط و در راستای تحصیل درآمد مالیات پذیر مودی صورت گرفته باشد.
هزینه های قابلقبول مالیاتی، فقط در مورد مالیات بر درآمد عملکرد است!
هزینه قابل قبول مالیاتی جهت کسر از جمع درآمد، در همه منابع درآمدی و مالیاتی قابل ابراز نیست بلکه صرفا در مورد مالیات بر درآمد عملکرد (مالیات مشاغل و اشخاص حقوقی) مصداق دارد. در مورد سایر منابع درآمدی و سایر مالیات ها مثل مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر درآمد نقل و انتقال، مالیات بر درآمد اجاره املاک و مالیات بر درآمد اتفاقی، هزینه قابل قبول مصداق ندارد. ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
از سوی دیگر تمامی مودیان مشمول مالیات بر درآمد عملکرد، شامل همه اشخاص حقوقی و نیز تمامی صاحبان مشاغل مشمول مالیات، میتوانند از امکان کسر هزینه از جمع درآمد، با رعایت شرایط قانونی مربوطه، استفاده کنند.
ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
شرایط هزینه قابل قبول مالیاتی
برای اینکه هزینه مودی، قابل کسر از جمع درآمد وی باشد چندین شرط برای هزینه لازم است؛ انجام هزینه باید مستند به مدارک باشد. صرف ابراز یا ادعای هزینه توسط مودی بدون ارائه مدارک دال بر پرداخت یا تخصیص آن موجب قبول هزینه نیست بلکه ابراز هزینه حتما باید با ارائه مدارک متعارف دال بر پرداخت یا تخصیص آن توسط مودی نزد اداره مالیاتی به اثبات برسد. بنابراین لازم است تمام هزینه های خود را برای تحصیل درآمد هنگام پرداخت یا تخصیص، بر اساس مقررات مالیاتی مستند سازی کنید.
هزینه های قابل قبول مالیاتی ماده ۱۴۷
طبق ماده ۱۴۷ قانون مالیتهای مستقیم، هزینه های قابل قبول مالیاتی براي تشخيص درآمد مشمول ماليات به شرحی که ضمن مقررات اين قانون مقرر میگردد عبارت است از هزينههايی که در حدود متعارف متكی به مدارک بوده و منحصراً مربوط به تحصيل درآمد مؤسسه در دوره مالی مربوط با رعايت حدنصابهای مقرر باشد. در مواردی که هزينهای در اين قانون پيشبينی نشده يا بيش از نصابهای مقرر در اين قانون بوده ولی پرداخت آن به موجب قانون و يا مصوبه هيئت وزيران صورتگرفته باشد قابل قبول خواهد بود.
تبصره ۱: از لحاظ مقررات این فصل، کلیه اشخاص حقوقی و همچنین صاحبان مشاغل موضوع ماده (۹۵) این قانون که مکلف به نگهداری دفاتر میباشند، در حکم موسسه محسوب میشوند. همچنین هزینه های قابل قبول مالیاتی در مورد سایر صاحبان مشاغل نیز قابل پذیرش است.
تبصره ۲: هزینههای مربوط به درآمدهایی که به موجب این قانون از پرداخت مالیات معاف یا مشمول مالیات با نرخ صفر بوده یا با نرخ مقطوع محاسبه میشود؛ به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی شناخته نمیشوند.
تبصره ۳: پذیرش هزینههای پرداختی قابل قبول مالیاتی موضوع این قانون که به شیوه تهاتری انجام نشود، از مبلغ دویست میلیون ریال به بالا منوط به پرداخت یا تسویه وجه آن از طریق سامانه (سیستم بانکی) خواهد بود. ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
شرایط پذیرش هزینه های قابل قبول مالیاتی
قانون تسهیل تکالیف مودیان جهت اجرای قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان 1402-1403
بر اساس ماده ۱۴۷ قانون مالیاتهای مستقیم هزینه های قابل قبول مالیاتی باید شرایط زیر را داشته باشند:
ماده 197 198 199 قانون ماليات مستقيم
۱) در حدود متعارف متکی به مدارک باشند: یعنی بتوان با ارائه اسناد و مدارک مثبته وقوع هزینه را اثبات کرد. مدارک مثبته میتواند صورتحساب معتبر، مدارک پرداخت معتبر و… باشد.
۲) منحصراً مربوط به تحصیل درآمد مؤسسه در دوره مالی مربوط باشد: این مورد به اصل تطابق هزینه با درآمد و ارتباط هزینه با موسسه مربوطه اشاره دارد. بر این اساس هزینه انجام شده باید برای کسب درآمد در همان موسسه انجام شده باشد و تاریخ تحقق هزینه هم مربوط به سال مالی باشد که اظهارنامه آن ارسال شده است.سازمان امور مالیاتی
۳) حدنصابهای مقرر شده بابت هزینه ها رعایت شده باشد: شرط پذیرش برخی از هزینهها توسط سازمان امور مالیاتی رعایت سقف تعیین شده برای آن است. نمونه این مورد هزینه ماموریت خارجی است. هزینه مازاد بر سقف تعیین شده مورد قبول واقع نمیشود.
۴) هزینههای مربوط به درآمدهای معاف مورد قبول نیست: نکته مهمی که در این ماده ذکر شده این است که هزینههایی که برای کسب درآمدهای معاف از مالیات یا مالیات با نرخ صفر یا مالیات مقطوع انجام میگردد، به عنوان هزینه مورد قبول نیست و در رسیدگی مالیاتی کنار گذاشته میشود و شما نمیتوانید هزینه آن را از درآمدهای مشمول خود کسر کنید.
۵) پرداخت هزینههای بالای ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال از طریق سیستم بانکی: این مورد قبلاً در قانون مالیاتهای مستقیم وجود نداشت و در اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم که در تیر ماه ۱۳۹۴ به تصویب رسید لحاظ شده است. با توجه به این تبصره، هزینههای بالای ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال باید علاوه بر دارا بودن سایر شرایط ذکر شده در ماده ۱۴۷ از طریق سیستم بانکی به حساب فروشنده واریز شده باشد.
هزینه های قابل قبول مالیاتی ماده ۱۴۸
ماده 148 قانون مالياتهای مستقیم
طبقه بندی هزینه های قابل قبول مالیاتی ماده ۱۴۸
در ماده ۱۴۷ اصول کلی و در ماده ۱۴۸ مصداقهایی از هزینههای معمول مورد استفاده در تمام بنگاههای اقتصادی را فهرست وار آورده است و شرایط اختصاصی پذیرش هزینه رو بیان میکند. اما در مورد نحوه ثبت آنها و چگونگی نمایش آنها در اظهارنامه و صورتهای مالی صحبتی نشده است.
بند ۱ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
قیمت خرید کالای فروخته شده و با قیمت خرید مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده.
بند ۲ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
هزینههای استخدامی متناسب با خدمت کارکنان بر اساس مقررات استخدامی موسسه به شرح زیر:
الف: حقوق یا مزد اصلی و مزایای مستمر اعم از نقدی یا غیرنقدی. (مزایای غیرنقدی به قیمت تمام شده برای کارفرما)
ب: مزایای غیرمستمر اعم از نقدی و غیرنقدی از قبیل خواروبار، بهره وری، پاداش، عیدی سال ۱۴۰۲، اضافه کار، هزینه سفر و فوق العاده مسافرت. نصاب هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مدیران و بازرسان و کارکنان به خارج از ایران به منظور رفع حوائج موسسه ذیربط طبق آییننامههایی خواهد بود که از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و به تصویب هیئت وزیران میرسد تعیین خواهد شد.
نکته مهم: مطابق بخشنامه ۲۸۳۴۵ مورخ ۱۸/۷/۱۳۸۵، صرفا وجوه پرداختی بابت بازخرید مرخصی کارکنان وفق مقررات موضوعه به استناد بند(۲) ماده ۱۴۸ ق.م.م به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی تلقی میگردد.
ج: هزینههای بهداشتی و درمانی و وجوه پرداختی بابت بیمههای بهداشتی و عمر و حوادث ناشی از کار کارکنان.
د: حقوق بازنشستگی، وظیفه، پایان خدمت طبق مقررات استخدامی موسسه و خسارت اخراج و بازخرید طبق قوانین موضوعه مازاد بر مانده حساب ذخیره مربوط.
ه: وجوه پرداختی به سازمان تامین اجتماعی طبق مقررات مربوط و همچنین تا میزان سه درصد (۳%) حقوق پرداختی سالانه بابت پس انداز کارکنان بر اساس آیین نامهای که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی میرسد.
و: معادل یک ماه آخرین حقوق و دستمزد و همچنین مابه التفاوت تعدیل حقوق سنوات قبل که به منظور تأمین حقوق بازنشستگی و وظیفه و مزایای پایان خدمت، خسارت اخراج و بازخرید کارکنان موسسه ذخیره میشود. این حکم نسبت به ذخایری که تاکنون در حساب بانکها نگهداری شده است نیز جاری خواهد بود.
ز: پرداختی به بازنشستگان موسسه حداکثر تا سقف یک دوازدهم معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم.
بند ۳ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
کرایه محل موسسه در صورتی که اجاری باشد، مالالاجاره پرداختی طبق سند رسمی و در غیر اینصورت در حدود متعارف.
بند ۴ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
اجاره بهای ماشین آلات و ادوات مربوط به موسسه در صورتی که اجاری باشد.
بند ۵ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
مخارج سوخت، برق، روشنایی، آب، مخابرات و ارتباطات.
بند ۶ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
وجوه پرداختی بابت انواع بیمه مربوط به عملیات و دارایی موسسه.
بند ۷ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
حق الامتیاز پرداختی و همچنین حقوق و عوارض و مالیاتهایی که به سبب فعالیت موسسه به شهرداریها و وزارتخانهها و موسسات دولتی و وابسته به آنها پرداخت میشود. (به استثنای مالیات بر درآمد و ملحقات آن و سایر مالیاتهایی که موسسه به موجب مقررات این قانون ملزم به کسر از دیگران و پرداخت آن میباشد و همچنین جرایمی که به دولت و شهرداریها پرداخت میگردد.
نکات بند ۷ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
- هزینه مالیات بر درآمد مطابق استانداردهای حسابداری به عنوان هزینه شناخته میشود اما از جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی نیست.
- مالیاتهای تکلیفی اگر به درستی کسر و پرداخت شده باشد اصلا هزینه محسوب نمیگردد. اما اگر دریافت کننده وجه قبول نکند که مالیات از وی کسر گردد آن را به عنوان هزینه در دفاتر ثبت میکنیم اما جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی نیست.
- جرائم پرداختی به دولت و شهرداریها جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی نیست اما جریمه پرداخت شده به بانک ها به استناد رای ۱۲۳۵۶/۴/۳۰ مورخ ۲۹/۱۰/۱۳۷۱ مورد قبول است.
نکته مهم: مطابق بخشنامه شماره ۲۰۰۶۴/۲۰۰ مورخ ۱۱/۱۰/۱۳۹۱، در صورتی که طبق قوانین و مقررات مربوط عدم انجام تکلیف به تبعیت از سوی اشخاص مشمول جریمهای شناخته شود، این جرایم با توجه به عدم پیش بینی آن در قانون مالیاتهای مستقیم و مقررات ذیربط به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی در تشخیص درآمد مشمول مالیات قابل پذیرش نخواهد بود.
شایان ذکر است برابر بند (۱۸) ماده ۱۴۸ ق.م.م، جریمههایی که برای انجام عملیات موسسه به بانکها، صندوق تعاون، صندوقهای حمایت از توسعه بخش کشاورزی و همچنین موسسات اعتباری غیر بانکی مجاز و شرکتهای واسپاری (لیزینگ) دارای مجوز از بانک مرکزی پرداخت شده یا تخصیص یافته باشد، جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی میباشد.
بند ۸ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
هزینههای تحقیقاتی، آزمایشی و آموزشی، خرید کتاب، نشریات و لوحهای فشرده، هزینهصهای بازاریابی تبلیغات و نمایشگاهی مربوط به فعالیت موسسه، بر اساس آیین نامهای که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.
نکات بند ۸ ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم:
- هزینه بازاریابهای تحت استخدام موسسه که در لیست بیمه حضور دارند جز سرفصل حقوق تلقی میگردد و راه اثبات این هزینه کنترل لیستهای حقوق میباشد اما در رابطه با سایر بازاریابها باید صورتحساب معتبر وجود داشته باشد.
- مخارج تبلیغات قبل از بهره برداری باید تحت سرفصل دارایی ثبت گردد و طی ۱۰ سال مستهلک گردد.
- هزینههای آموزش پرسنل در صورتی که مرتبط با فعالیت موسسه باشد و در قالبهای مختلف مانند همایش، ضمن خدمت و یا دورههای کوتاه مدت انجام میشود مورد قبول است اما هزینه ادامه تحصیل دانشگاهی جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی تلقی نمیشود.
بر اساس ماده ۱۴۷ قانون مالیاتهای مستقیم، هزینههای مورد تایید برای مشخص کردن درآمد مشمول مالیات، بر اساس مقررات این قانون، هزینههایی است که باید در اسناد و مدارک مربوط به درآمد شرکت، ثبت و تنظیم آن بر اساس معیارهای سازمان مالیاتی باشد؛ در صورت عدم ثبت این هزینهها در قانون یا بیشتر بودن از حد نصاب آن، پرداخت آن باید بر طبق قانون و مصوبههای هیئت وزیران باشد تا مورد تایید امور مالیاتی قرار بگیرد.
- تبصره ۱: بر طبق این تبصره، اشخاص حقیقی و حقوقی و صاحبان کسب و کار که مشمول ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم هستند، موظفاند از دفاتر و مدارک خود نگهداری کنند؛ زیرا این دفاتر جزو اسناد موسسه محسوب میشوند.
- تبصره ۲: هزینههای مرتبط با درآمدهایی که به سبب این قانون از پرداخت مالیات معاف هستند یا مشمول مالیات با مبالغ صفر میشوند یا با نرخ عادی محاسبه میگردند، به عنوان هزینههای مورد تایید مالیاتی محسوب نمیشوند.
- تبصره ۳: این تبصره که اهمیت زیادی دارد، بیان میکند که پذیرش هزینههای پرداختی مورد تایید مالیاتی ذکر شده در این قانون، اگر از طریق معامله پایاپای صورت نپذیرد و از مبلغ 50,000,000 ریال بیشتر باشد، باید پرداخت یا تسویه پول، از طریق سامانه بانکی انجام شود.
ماده 147 قانون مالیات های مستقیم
هزینه های قابل قبول برای تشخیص درآمد مشمول مالیات بشرحی که ضمن مقررات این قانون مقرر میگردد عبارت است از هزینه هائی که در حدود متعارف متکی به مدارک بوده و منحصراً مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حد نصابهای مقررباشد. در مواردیکه هزینه ای در این قانون پیش بینی نشده یا بیش از نصابهای مقرر در این قانون بوده ولی پرداخت آن به موجب قانون و یا مصوبه هیأت وزیران صورت گرفته باشد قابل قبول خواهد بود.
تبصره ۱ (الحاقی ۱۳۹۴/۰۴/۳۱)- از لحاظ مقررات این فصل، کلیه اشخاص حقوقی و همچنین صاحبان مشاغل موضوع ماده (۹۵) این قانون که مکلف به نگهداری دفاتر میباشند، در حکم موسسه محسوب میشوند. همچنین هزینههای قابل قبول مالیاتی در مورد سایر صاحبان مشاغل نیز قابل پذیرش است
تبصره 2 ماده 147 قانون مالیاتهای مستقیم (الحاقی ۱۳۹۴/۰۴/۳۱)- هزینههای مربوط به درآمدهایی که به موجب این قانون از پرداخت مالیات معاف یا مشمول مالیات با نرخ صفر بوده یا با نرخ مقطوع محاسبه میشود، به عنوان هزینههای قابل قبول مالیاتی شناخته نمیشوند.
تبصره 3 ماده 147 قانون مالیاتهای مستقیم (الحاقی ۱۳۹۴/۰۴/۳۱)- پذیرش هزینههای پرداختی قابل قبول مالیاتی موضوع این قانون که به شیوه تهاتری انجام نشود از مبلغ پنجاه میلیون (۰۰۰ /۰۰۰ /۵۰) ریال به بالا منوط به پرداخت یا تسویه وجه آن از طریق سامانه (سیستم) بانکی خواهد بود.
دستورالعمل و بخشنامه ماده 147 قانون مالیاتهای مستقیم
ارسال آیین نامه حمایت از مالکان، متصرفان قانونی و بهره برداران خصوصی و غیردولتی آثار غیر منقول و بافت های تاریخی – فرهنگی ثبت شده در فهرست آثار ملی و تاریخی، فرهنگی و با ارزش
به پیوست تصویر آیین نامه حمایت از مالکان، متصرفان قانونی و بهره برداران خصوصی و غیردولتی آثار غیر منقول و بافت های تاریخی – فرهنگی ثبت شده در فهرست آثار ملی و تاریخی، فرهنگی و با ارزش، موضوع تصویب نامه شماره 48393/ت58183هـ مورخ 1400/05/06 هیئت محترم وزیران که به موجب ماده 3 آن مقرر گردید:« هزینه تعمیر، مرمت، تکمیل، تجهیز فضا، حفاظت، نگهداری، احیا، بیمه و معرفی آثار غیر منقول تاریخی – فرهنگی پرداختی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی با تأیید وزارت به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی محسوب می شود.» جهت اجرا ارسال می گردد.
بنابراین هزینه هایی که توسط اشخاص مشمول آئین نامه یادشده (اعم از حقیقی و حقوقی) مطابق ماده مذکور انجام شده باشد، در صورت تأیید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در زمره هزینه های قابل قبول مالیاتی قرار میگیرد.
ابلاغ آیین نامه اجرایی بند (ج) ماده ۶۳ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
تصویر آیین نامه اجرایی بند (ج) ماده 63 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موضوع تصویب نامه شماره 121347/ت55520هـ مورخ 1399/10/23 هیئت محترم وزیران (تصویر پیوست)، به شرح ذیل جهت اجراء، ارسال می شود:
ماده 1- در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
1– سازمان: سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور.
2– فضاهای آموزشی: کلاس، کارگاه، آزمایشگاه، اتاق سمعی- بصری و اتاق رایانه (مطابق برنامه زیرنظام تأمین فضا، تجهیزات و فناوری وزارت آموزش و پرورش).
3– فضاهای پرورشی: اتاق پرورشی، نمازخانه، کتابخانه، سالن اجتماعات، اتاق بهداشت، اتاق مشاور، کانون فرهنگی- هنری، دارالقرآن ها، اردوگاه ها و اتاق تشکل های دانش آموزی (مطابق برنامه زیرنظام تأمین فضا، تجهیزات و فناوری وزارت آموزش و پرورش).
ماده 2- هزینه های کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی در احداث، توسعه، تکمیل و تجهیز فضاهای آموزشی و پرورشی، خوابگاه های شبانه روزی و سالن های ورزشی وابسته به وزارت آموزش و پرورش که در چهارچوب مصوبات شورای برنامه ریزی و توسعه استان انجام می شود، پس از تأیید سازمان به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب می شود.
ماده 3 – ادارات امور مالیاتی مکلفند هزینه های انجام گرفته در چهارچوب این آیین نامه را به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی بپذیرند.
هزینههای قابل قبول مالیاتی: بررسی ماده ۱۴۷ و ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم
چکیده:
در قانون مالیاتها، واژه “هزینه” به صورت رسمی تعریف نشده است؛ اما ماده ۱۴۷ و ۱۴۸ مالیات مستقیم به هزینههای قابل قبول مالیاتی اشاره دارند. برای توضیح این مفهوم، استانداردهای حسابداری به عنوان منبع اصلی مورد بهرهبرداری قرار میگیرند.
مقدمه:
تعریف هزینه به عنوان مجموع مخارج اقتصادی که یک واحد کسب و کار در طول عملیات خود برای کسب درآمد تحمل میکند، اساسی است. این هزینهها، عوامل کلیدی در کاهش سود و در نتیجه، کاهش مالیات میباشند.
تعریف هزینه قابل قبول:
بنگاههای اقتصادی، به منظور اداره امور و انجام فعالیتها، موظف به تحمل هزینههایی هستند. هزینه قابل قبول، هزینهای است که در طول سال مالی، برای تحصیل درآمد توسط مودی پرداخت یا تخصیص یافته است.
هزینههای قابل قبول مالیاتی چیست؟
هزینههای قابل قبول مالیاتی، هزینههای قانونی مشخصی هستند که در جهت تحصیل درآمد، مودی پرداخت میکند یا تخصیص مییابد. برای قابلیت کسر این هزینهها از جمع درآمد، برخی شرایط باید رعایت گردد.
شرایط هزینه قابل قبول مالیاتی:
بر اساس ماده ۱۴۷ قانون مالیاتهای مستقیم، هزینههای قابل قبول مالیاتی باید:
- در حدود متعارف باشند: بر اساس اسناد و مدارک معتبر اثبات شود.
- منحصراً مربوط به تحصیل درآمد مؤسسه باشد: تطابق هزینه با درآمد و ارتباط با موسسه مشخص باشد.
- حدنصابهای مقرر رعایت شود: سقف تعیین شده برای هر هزینه توسط سازمان امور مالیاتی رعایت گردد.
- هزینههای مربوط به درآمدهای معاف مورد قبول نباشد: هزینههای معاف از مالیات یا با نرخ صفر یا مالیات مقطوع، قابل قبول نباشد.
- پرداخت از طریق سیستم بانکی: هزینههای بالای ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال باید از طریق سیستم بانکی واریز شود.
طبقه بندی هزینههای قابل قبول مالیاتی بر اساس ماده ۱۴۸
بند ۱: قیمت خرید کالای فروخته شده و مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده
این بند مربوط به قیمت خرید کالاها و مواد مصرفی است که به صورت مستقیم در تولید کالاها یا ارائه خدمات مورد استفاده قرار گرفتهاند. ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
بند ۲: هزینههای استخدامی ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
این بند شامل هزینههای مرتبط با استخدام کارکنان موسسه میشود، از جمله حقوق و مزایای نقدی و غیرنقدی، مزایای غیرمستمر، هزینههای بهداشتی و درمانی، حقوق بازنشستگی، وجوه پرداختی به سازمان تامین اجتماعی و سایر وجوه مرتبط با استخدام.
بند ۳: کرایه محل موسسه ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
هزینه کرایه محل موسسه در صورت اجاره با قیمت متعارف در این بند قرار میگیرد.
بند ۴: اجاره بهای ماشینآلات و ادوات ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
این بند شامل هزینه اجاره ماشینآلات و ادوات مرتبط با فعالیت موسسه میشود.
بند ۵: هزینههای مخابرات و ارتباطات ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
مخارج مرتبط با سوخت، برق، روشنایی، آب، مخابرات و ارتباطات به عنوان هزینههای قابل قبول مالیاتی در نظر گرفته میشوند.
بند ۶: وجوه پرداختی بابت انواع بیمهها
هزینههای مربوط به بیمههای عملیاتی، بیمه تکمیلی ،بهداشتی و عمر، و سایر انواع بیمهها در این بند قرار دارند.
بند ۷: حقوق الامتیاز و مالیاتهای پرداختی به دولت و شهرداریها
این بند شامل حقوق الامتیاز، حقوق و عوارض پرداختی به دولت و شهرداریها میشود.
بند ۸: هزینههای تحقیقاتی، آزمایشی و آموزشی، خرید کتاب و نشریات، و هزینههای بازاریابی
در این بند، هزینههای مرتبط با تحقیقات، آزمایشها، آموزشها، خرید کتاب و نشریات، و هزینههای بازاریابی قابل قبول مالیاتی میباشند.
ماده 147 قانون مالیاتهای مستقیم هزینههای قابل قبول برای تشخیص درآمد مشمول مالیات به شرحی است که ضمن مقررات این قانون مقرر میگردد، عبارتاند از هزینههایی که در حدود متعارف متکی به اسناد و مدارک بوده و منحصراً مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حد نصابهای مقرر باشد در مواردی که هزینهای در این قانون پیشبینینشده یا بیش از حد نصابهای مقرر در این قانون بوده ولی پرداخت آن بهموجب این قانون و یا مصوبه هیئت وزیران صورتگرفته باشد، قابلقبول خواهد بود .
– تبصره 1: اشخاص حقیقی و حقوقی و صاحبان مشاغل (کسب کار) که مشمول ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم هستند، موظفاند از دفاتر خود نگهداری کنند و در حکم موسسه محسوب میشود همچنین هزینههای قابلقبول مالیاتی در مورد سایر صاحبان مشاغل نیز قابلپذیرش است.
– تبصره 2: هزینههای مرتبط با درآمدهایی که به سبب ان قانون از پرداخت مالیات معاف هستند یا مشمول مالیات با مبالغ صفر میشوند یا با نرخ مقطوع محاسبه میگردد بهعنوان هزینههای مورد تأیید مالیاتی شناخته نمیشوند.
– تبصره 3: این تبصره از اهمیت زیادی برخوردار است، بیان میکند که پذیرش هزینههای پرداختی قابلقبول مالیاتی موضوع این قانون که به شیوه تهاتری انجام نشود از مبلغ ۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال به بالا پرداخت یا تسویه وجه آن از طریق سامانه (دستگاه) بانکی خواهد بود.
هزینههای قابل قبول مالیاتی طبق 148
- بهای تمام شده کالای فروخته شده و یا مواد مصرفی که در آن کالا یا خدمت فروش رفته استفاده شده است.
- هزینههای مربوط به حقوق اصلی کارکنان طبق لیست بیمه به همراه مزایای مستمر و غیرمستمر
- هزینههای بیمه درمانی و عمر و حوادث و آتشسوزی
- مبلغ اجاره ماشینآلات و مسائل مربوط به آن.
- اجاره محل بهشرط آن که اجاری باشد.
- هزینههایی عبارتاند از آب، تلفن، برق مصرفی، سوخت و ارتباطات .
- وجوه پرداختنی به سازمان تأمین اجتماعی بابت بیمه کارکنان
- وجوه پرداختی بابت خرید داراییها
- ضایعات تولید
- هزینه و مخارج کرایه حملونقل
- 3درصد حقوق پرداختی سالانه بابت پس انداز کارکنان، قابل قبول است.
- هر نوع زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که پس از رسیدگی به دفاتر و با توجه به مقررات مربوطه، محرز شود، از درآمد سال مالیاتی یا سال های بعد، استهلاک پذیر بوده و هزینه مورد تایید شناخته می شود.
- کلیه حق الزحمه های پرداختی از قبیل حق العملی، حق الوکاله وحق المشاوره وهزینه های حسابرسی و خدمات مالی و حسابداری و حسابرسی و اداری و بازرسی های قانونی تا هزینه های نرم افزار و پشتیبانی شبکه همگی هزینه های قابل قبول است.
- کلیه هزینه های مرتبط با تسهیلات از موسسات مالی و اعتباری و همچنین کارمزد و جریمه های دیرکرد وام ها مورد تایید است.
- کلیه هزینه های انجام شده برای اکتشاف و بهره برداری معادن برای وزارت صنعت و معدن مورد قبول است.
- هر نوع هزینه ای که مرتبط با تبلیغات و خدمات پس از فروش و گارانتی کالا مورد قبول است.
استهلاک (طبق ماده 149)
آن قسمت از داراییهای استهلاکپذیر که بر اثر بهکارگیری یا گذشت زمان یا سایر عوامل و بدون توجه به تغییر قیمتها ارزش آن کاهش مییابد و همچنین هزینههای تأسیس قابل استهلاک بوده و هزینههای استهلاک آنها جزو هزینههای قابلقبول تلقی میشود. مقررات مربوط به استهلاکهای داراییهای استهلاکپذیر شامل جدول استهلاکها و چگونگی اجرای آن با رعایت استاندارد حسابداری توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه میشود و ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی میرسد. ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
تبصره 1: افزایش بهای ناشی از تجدید ارزیابی داراییهای اشخاص حقوقی با رعایت استانداردهای حسابداری مشمول پرداخت مالیاتبردرآمد نیست و هزینه استهلاک ناشی از افزایش تجدید ارزیابی بهعنوان هزینههای قابل قبول محسوب نمیشود.
تبصره 2: درصورتیکه براثر فروش مال قابل استهلاک یا مسلوب المنفعه شدن ماشینآلات زیانی متوجه موسسه گردد زیان حاصل معادل ارزش مستهلک نشده دارایی منهای حاصل فروش در حساب سود و زیان همان سال است. ماده 147 قانون مالياتهای مستقیم
حکم این تبصره درمورد داراییهای تجدید ارزیابی شده نسبت به ارزش دفتری بدون اعمال تجدید ارزیابی جاری است.
هزینههای غیرقابلقبول
- پاداش اعضای هیئتمدیره
- کاهش ارزش داراییها (سرمایهگذاری و موجودی کالا)
- هزینه مرخصی (درصورتیکه پرداخت نشده)
- هزینههایی که مربوط به داراییها است که مالکیت آن متعلق به واحد رسیدگی نیست.
- هزینههای غیرمتعارف و عدم وجود ارائه مدارک مثبته و پرداخت
نکات مهم:
– برای هر یک از بندها، اطلاعات و مدارک قانونی معتبر باید ارائه شود.
– مطابق بند ۷، جرایم پرداختی به دولت و شهرداریها به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب نمیشوند.
نتیجه:
۱. هزینههای قابل قبول مالیاتی بر اساس ماده ۱۴۷ و ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم، هزینههایی هستند که در جهت تحصیل درآمد مؤسسه تخصیص یافته یا پرداخت میشوند.
۲. این هزینهها باید در حدود متعارف باشند و شرایطی مانند منحصراً مربوط به تحصیل درآمد مؤسسه و رعایت حدنصابهای مقرر باید رعایت گردد.
۳. ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم شش بند را برای طبقهبندی هزینههای قابل قبول مالیاتی ارائه میدهد، از جمله هزینههای استخدامی، کرایه محل موسسه، اجاره بهای ماشینآلات، هزینههای مخابرات و ارتباطات، وجوه پرداختی بابت بیمهها، حقوق الامتیاز، و هزینههای تحقیقاتی و بازاریابی.
۴. ارائه اسناد و مدارک قانونی برای تمام بندها امر ضروری است.
۵. جرایم پرداختی به دولت و شهرداریها به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب نمیشوند.